VOA, 14/07/2009
Việt Nam mới đây đã phê chuẩn Công ước Liên hiệp quốc về
Chống Tham nhũng để trở thành quốc gia thứ 141 trên thế giới tham gia
mạng lưới chống tham nhũng toàn cầu này. Hành động vừa kể đã được một
số người tán dương là chứng tỏ quyết tâm của giới hữu trách Việt Nam
trong việc bài trừ tệ nạn tham ô. Tuy nhiên, một số trí thức văn nghệ
sĩ Việt Nam tiếp tục bày tỏ hoài nghi đối với cam kết của Hà nội trong
việc đối phó với điều thường được gọi là 'quốc nạn' này. Mời quí vị
theo dõi Duy Ái trình bày thêm một số chi tiết trong tiết mục Nhìn Về Á
Châu sau đây.
Thưa quí vị, hôm thứ tư vừa qua Thủ tướng Việt Nam, ông
Nguyễn Tấn Dũng, đã chủ tọa phiên họp thứ 10 của chính phủ nhằm đánh
giá kết quả công tác phòng chống tham nhũng trong 6 tháng đầu năm 2009.
Theo bản tin của hãng thông tấn AP, tại cuộc họp này người đứng đầu
chính phủ Việt Nam thừa nhận rằng công tác chống tham nhũng còn có
những khuyết điểm, chẳng hạn như “việc tổ chức thực hiện các qui định
phòng chống tham nhũng ở lãnh vực kê khai tài sản, quản lý đất đai hiệu
quả còn thấp; công tác phát hiện, xử lý các vụ tham nhũng còn bất cập;
việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu tại các đơn vị xảy ra tham nhũng
còn hạn chế…” Cũng theo tin của AP, cơ quan thanh tra chính phủ đã phát
giác là những vụ sai phạm ở các bộ và cơ quan chính phủ trong 6 tháng
đầu năm 2009 đã gây ra những thất thoát lên tới 600 triệu đô la.
Những tin tức vừa kể được loan tải khoảng hai tuần sau
khi Việt Nam phê chuẩn Công ước Liên hiệp quốc về Chống Tham nhũng để
trở thành quốc gia thứ 141 trên thế giới tham gia mạng lưới chống tham
nhũng toàn cầu này. Ông Jairo Acuna-Alfaro, một viên cố vấn về chính
sách chống tham nhũng của Liên hiệp quốc cho biết rằng qua việc phê
chuẩn công ước, Việt Nam giờ đây phải báo cáo định kỳ cho cộng đồng
quốc tế về việc thực thi thỏa thuận này. Ông nói rằng Việt Nam đã có
một khung sườn pháp lý đầy đủ để chống tham nhũng nhưng việc thực thi
còn yếu kém và thiếu phối hợp. Theo ông Acuna-Alfaro, vì phải báo cáo
về việc thực thi công ước nên những lỗ hổng pháp luật chống tham nhũng
giờ đây có thể được phát giác dễ dàng hơn và dần dà sẽ được giải quyết
thỏa đáng.
Khi được hỏi ý kiến về sự tham gia công ước này của Việt
Nam, nhạc sĩ Tô Hải – tác giả của một cuốn hồi ký đã gây chấn động mạnh
ở Việt Nam và hải ngoại trong thời gian gần đây, cho biết như sau.
Nhạc sĩ Tô Hải: Chuyện Việt Nam ký, tôi xin bảo đảm rằng
cái gì cũng ký. Không có cái gì mà Việt Nam không ký cả. Chỉ có ký muộn
hay ký sớm thôi. Nhưng ký xong rồi Việt Nam có thi hành không lại là
chuyện khác. Việt Nam đã ký về nhân quyền, về chống tham nhũng, về đủ
thứ… Rồi từ đó tới nay họ có thi hành gì đâu. Vì ký xong thì họ về ra
lệnh là lập tức có cái luật 88. Rồi ai bị bắt cũng đều vin vào luật đó
để mà bắt. Ví dụ như là có tư tưởng chống phá nhà nước, phát biểu không
có lợi cho tình hình nhà nước. Họ còn cho rằng chống Trung quốc là làm
ảnh hưởng tới đường lối ngoại giao.
Ông Tô Hải, tác giả những ca khúc nổi tiếng từ mấy mươi
năm qua ở Việt Nam như “Nụ cười sơn cước”, cũng đã thuật lại những sự
kiện mà ông chứng kiến tận mắt nơi ông sinh sống ở Nha Trang, như những
công trình xây dựng nhiều lần bị đập đi để rồi xây lại, và kết luận
rằng các giới chức chính quyền đã làm như thế để có cơ hội tham nhũng:
Nhạc sĩ Tô Hải: Cứ xây lên lại đập lại, đập lại rồi xây
lên. Đấy để làm gì? Người ta đều kết luận là “Đấy là vì có ăn. Không
làm những cái chuyện như thế này thì lấy gì mà ăn!”
Một nhà văn đối kháng ở Hà nội, bà Trần Khải Thanh Thủy
cũng đã có một nhận định rất bi quan về những hoạt động bài trừ tham
nhũng của chính quyền Việt Nam hiện nay.
Nhà văn Trần Khải Thanh Thủy: Đúng như lời Tổng thống
Nguyễn Văn Thiệu nói – dù là nói đi nói lại vẫn không thừa, là “Đừng
nghe những gì Cộng Sản nói mà hãy nhìn những gì Cộng Sản làm!” Nó ăn
như rồng leo, nói như rồng cuốn, nhưng mà làm như mèo mửa!
Cũng tại Hà nội, một nhân vật tranh đấu cho dân chủ kỳ
cựu là Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang cho biết rằng ông hy vọng là nhờ vào
việc phê chuẩn Công ước Liên hiệp quốc về Chống Tham nhũng mà những nỗ
lực chống tham nhũng Việt Nam sẽ được cải thiện. Tuy nhiên, ông cũng
nói thêm rằng nạn tham nhũng hiện nay tệ hại hơn nhiều so với những năm
trước.
Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang: Hầu như nước nào cũng có
tham nhũng, nhưng Việt Nam thì tham nhũng tràn lan ở mọi cấp mọi ngành,
ở tất cả các cơ quan chính quyền và cơ quan Đảng. Đến nỗi ở Việt Nam
người ta nói rằng có chức có quyền mà không tham nhũng mới là chuyện
bất bình thường. Trong kháng chiến chống Pháp đã có những vụ như vụ
Trần Hữu Châu. Hồi 1975 thì có vụ phi tang 16 tấn vàng của ông Nguyễn
Văn Thiệu bỏ lại. Nhưng những ngày ấy tham nhũng rất thưa thớt so với
bây giờ. Bây giờ tham nhũng làm cho quốc gia khuynh gia bại sản, làm
cho người dân khốn đốn cùng cực. Trong khi có những nhà dân cộng tất cả
gia sản lại không quá vài trăm đô la; trong khi ngư dân lặn ngụp ngoài
biển khơi, không những bị gió bão uy hiếp mà còn bị lính Trung quốc săn
đuổi, mất mạng như chơi, thì mỗi ngày chỉ kiếm được vài chục đô la.
Trong khi đó, có những quan chức nhà nước tài sản hàng trăm triệu đô
la, hàng tỉ đô la. Đấy là điều không thể tưởng tượng nổi, không thể tin
được mà lại có thật. Chẳng thế mà ông Bùi Tiến Dũng đem mấy triệu đô la
đi đánh bạc, ông giám đốc một công ty hàng không nọ có thể xuất quĩ mua
một lúc vài chiếc Mercedes cho mình!
Giáo sư Nguyễn Thanh Giang nói thêm rằng tệ nạn tham
nhũng ở Việt Nam phát sinh từ những chủ trương sai lầm của đảng đương
quyền, xoay quanh đường lối gọi là “kinh tế thị trường theo định hướng
xã hội chủ nghĩa.”
Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang: Theo Tổ chức Minh bạch Quốc
tế, tham nhũng tham ô là hành vi của người lạm dụng chức vụ quyền hạn
hoặc cố ý làm trái luật để phục vụ lợi ích cá nhân. Đấy là tình trạng
chung của quốc tế. Ờ Việt Nam thì khác. Tham nhũng ở Việt Nam có nguồn
gốc thâm căn cố đế hơn, có nền tảng vững chắc hơn. Tham nhũng ở Việt
Nam được gây nên, được nuôi dưỡng, được bảo lãnh bởi chính chủ trương
đường lối của Đảng Cộng Sản Việt Nam!
Theo tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang, để công cuộc chống tham
nhũng được hiệu quả giới hữu trách Việt Nam cần phải thực hiện bốn
việc. Đó là giảm thiểu tính chất chủ đạo của doanh nghiệp quốc doanh,
từ bỏ độc quyền chính trị, nới lỏng hạn chế đối với tự do ngôn luận và
tự do báo chí để bảo đảm sự minh bạch trong xã hội, và các cơ quan của
nhà nước và đảng phải giải trình đầy đủ công việc của mình với quốc hội
và nhân dân để thể hiện phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân
kiểm tra.”
Bảng xếp hạng năm 2008 của Tổ chức Minh bạch Quốc tế,
một tổ chức quốc tế chuyên theo dõi vấn đề tham nhũng, đã ghi Việt Nam
vào nhóm các nước tham nhũng nhất thế giới với thứ hạng 121 trên 180 --
chỉ khá hơn chút đỉnh so với vài nước láng giềng như Indonesia (126);
Philippines (145), Kampuchea (166); nhưng kém xa các nước Singapore
(4), Nam Triều Tiên (40), và Malaysia (47).
|
