Hoa Kỳ và Trung Quốc là mối quan tâm hàng đầu của Việt Nam hiện nay.

Nếu Trung Quốc tâm đắc phương châm: “Mèo đen hay trắng gì cũng được miễn bắt được chuột”, thì phương thức: “Cân bằng quyền lực thông qua chính sách ngoại giao khôn ngoan” được áp dụng triệt để trong toàn bộ chính sách của Hoa Kỳ.

Hoa Kỳ là một nước dân chủ ổn định và phát triển cao, sinh hoạt xã hội đã vào nề nếp văn minh, hệ thống nhà nước thừa hành ý chí xã hội thông qua các định chế dân chủ, vì thế cơ chế hoạt động của xã hội thông thoáng tự do, mọi người đều được quyền bày tỏ và chinh phục thế giới chung quanh trong sự bảo vệ của luật pháp. Quốc gia này muốn thiết lập một trật tự thế giới kiểu Mỹ với tư cách siêu cường duy nhất.

Trong khi đó, Trung Quốc là một quốc gia Cộng Sản vừa thoát khỏi đói nghèo nhờ ý chí của tầng lớp cầm quyền biết học tập kinh tế thị trường của thế giới tư bản, vẫn còn đang loay hoay chuyển đổi phần hồn của chủ nghĩa Cộng Sản qua chủ nghĩa dân tộc.

Trước đây Trung Quốc bị cái vòng kim cô của lý thuyết Cộng Sản phong toả trong ảo tưởng, ngày nay ngọn lửa vừa nhen lên từ chủ nghĩa dân tộc sau thời gian nóng bừng khí thế trong phát triển kinh tế đã trở thành lò bát quái nung chảy nhân dân Trung Quốc sục sôi khát vọng siêu cường rửa nhục Nam Kinh và quân phiệt Nhật.

Sống gần một anh láng giềng hừng hực tham vọng như vậy, Việt Nam bị áp lực từ Trung Quốc buộc thu hẹp chủ quyền tối thiểu nếu không muốn bị hoạ, trừ khi Việt Nam học và áp dụng phương thức: “Cân bằng quyền lực thông qua chính sách ngoại giao khôn ngoan” tìm kiếm lực đối trọng mạnh hơn Trung Quốc.

Khổ nỗi, lực đối trọng mạnh hơn Trung Quốc hiện nay chỉ có Hoa Kỳ; nước cựu thù của Việt Nam.

Quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ là quan hệ phức tạp đan xen chồng chéo nhiều hệ luỵ thời chiến và rắc rối quan hệ đa phương toàn cầu, trong đó Việt Nam mắc kẹt trong vỏ bọc Cộng Sản, và Hoa Kỳ muốn “Chúng ta phải đem chiến trường đến kẻ thù, làm rối loạn kế hoạch của chúng”, như lời TT Bush tuyên bố tại đại học quân sự West Point năm 2002: Có nghĩa thay vì trực tiếp đối đầu với Trung Quốc, Hoa Kỳ muốn đẩy Việt Nam vào cuộc chiến tranh với Trung Quốc; điều họ dự tính khi làm ngơ cho Hải quân Trung Quốc chiếm Hoàng Sa năm 1974 như mũi dao cắm vào tinh thần dân tộc người Việt.

Năm 1974 và 2009 cũng vậy, Hoa Kỳ tuyên bố không can dự đến tranh chấp biển Đông nếu Trung Quốc tôn trong hải trình quốc tế.

Giống như Trung Quốc, Việt Nam lấp đầy cái chủ nghĩa Cộng Sản đã bị rỗng ruột bằng tinh thần dân tộc. Và truyền thống cảnh giác thế lực phương Bắc hợp lưu với chủ nghĩa dân tộc vừa hồi sinh đã đẩy nhà cầm quyền Việt Nam vào thế kẹt: Cộng Sản Việt Nam muốn tồn tại trước nhân dân thì không được biểu lộ khiếp nhược trước Trung Quốc chứ đừng nói đến chuyện trở thành đàn em của Trung Quốc.

Nhưng chống lại Trung Quốc thì thân cô thế cô.

Diễn biến gần đây cho thấy Trung Quốc đang ra sức triệt tiêu khả năng đề kháng của chính phủ Việt Nam để áp lên đầu Việt Nam một cái vòng Kim cô:

Những diễn biến gần đây cho thấy Việt Nam đơn độc khi có tranh chấp với Trung Quốc.

Nhưng nếu Việt Nam chấp nhận ngầm lệ thuộc Trung Quốc thì cây kim trong bọc lâu ngày sẽ thò mũi ra, lúc đó đất nước rơi vào cuộc nội chiến khốc liệt. Người Việt sẽ đánh nhau chí tử trong cuộc chiến được uỷ nhiệm từ Trung Quốc và Hoa Kỳ, khác chăng là Hoa Kỳ không tài trợ một đồng xu nào ngoài đồng tiền của đám người Việt khốn khổ từ khắp nơi trên thế giới gởi về để đánh nhau với người Việt được tài trợ từ Trung Quốc.

Kịch bản này mà xảy ra, Việt Nam bị đẩy lùi vài trăm năm trong hành trình tiến hoá của nhân loại.

Thế giới ngày nay là thế giới của cạnh tranh không khoan nhựợng. Đằng sau vẻ đẹp mỹ miều của nền văn minh và thái độ ứng xử văn hoá của con người là những cuộc giết người man rợ bằng những vũ khí cổ điển và vũ khí bí mật của những thế lực vô danh và vô hình từ các phòng thí nghiệm. Không hề có cái gì cho không. Nhận một lát thịt bò khơi khơi đồng nghĩa với cái đầu cúi thấp một tí để trả lại cái gì đó giá trị tương đương. Để tồn tại, không chỉ khôn ngoan mà còn phải dũng cảm với người và với mình trong chiến đấu cũng như trong học tập. Đất nước đang ở thời kỳ nguy hiểm. Nhà cầm quyền cần minh bạch hoá những hiểm hoạ đang và sắp đến để kêu gọi toàn dân kết đoàn đối phó.