Định Nguyên, thông tín viên RFA
2012-03-20
Báo Thanh Niên cùng một số đơn vị phối hợp dự định tổ chức lễ
tưởng niệm, tri ân những chiến sĩ đã hy sinh trong trận chiến Gạc Ma vào
ngày 14/3 vừa qua tại Cam Ranh, Khánh Hòa, nhưng bị hủy vào giờ chót.
Photo by Nguyễn Lân Thắng
Cô Trịnh Kim Tiến và chị Bùi Thị Minh Hằng
cầm biểu ngữ vinh danh những người lính tử trận Trường Sa năm 1988 trong
một lần biểu tình ở Hà Nội năm 2011.
Ai cấm, vì sao cấm?
24 năm trôi qua, kể từ ngày xảy ra trận chiến ngày 14/3/1988, không
có bất cứ một thông tin hay hoạt động tưởng nhớ chính thức về biến cố
lịch sử này. Những người nằm xuống dường như đã bị quên hẳn, những người
sống sót tự thân phải vật lộn với cuộc sống mưu sinh hằng ngày mà không
được sự hỗ trợ nào để được gọi là xứng đáng với chủ trương đền ơn đáp
nghĩa mà Nhà Nước thường tuyên bố.
6 giờ sáng ngày 14/3/1988 Hải Quân Trung quốc tung hỏa lực tấn công
cùng lúc 3 đảo thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam: Gạc Ma, Cô Lin và
Len Đao. Một cuộc chiến không cân sức, mà thế yếu thuộc về Việt Nam,
diễn ra trong hai ngày. Đến ngày 16/3/1988 thì Trung Quốc chiếm được đảo
Gạc Ma và giữ cho đến nay. Kết quả cuối cùng, Hải Quân Việt Nam hy sinh
64 chiến sỹ và 3 tàu vận tải tác chiến.
Người dân Việt Nam biết nhiều về trận chiến Trường Sa 1988, mà trong
tài liệu Hải Quân thì gọi là CQ-88 (Chủ Quyền-88), là do đoạn video clip
mà phía Trung quốc tung lên youtube. Người dân chứng kiến hàng loạt đạn
đại pháo nã vào người lính Việt Nam đang can trường bám đảo. Họ như
nghe vang lạị câu nói hào hùng của Thiếu úy Trần Văn Phương: "Thà hy
sinh chứ không để mất đảo. Hãy để máu chúng ta nhuộm đỏ Biển Đông chứ
cương quyết không để mất đảo.” Thiếu úy Trần Văn Phương là người hy sinh
đầu tiên trong trận chiến khi trong tay quyết giữ chặt lá cờ Việt Nam.
Một phần tư thế kỷ trôi qua các anh vẫn nằm hoang lạnh dưới đáy biển.
Việc đưa các anh về đất liền để hương khói không phải là khó. Nhưng vì
lý do nào đó chính quyền vẫn không vận động hoặc yêu cầu chính phủ Trung
Quốc đừng làm khó trong chuyện quy tập các anh về.
Tất nhiên là không hề nói nhưng ai cũng biết là chắc cái sự ngại ngần
với Trung Quốc về quan hệ thế thôi chứ đâu có chuyện gì khác nữa!
Nhà báo Thanh Thảo
Chính quyền viện dẫn lý do nhạy cảm để không vinh danh các anh đã
đành. Những tổ chức khác muốn đền ơn đáp nghĩa các anh cũng không thực
hiện được. Trước ngày 14/3 vài tháng, báo Thanh Niên (văn phòng đại diện
tại Nha Trang), phối hợp với báo Nông Thôn Ngày Nay, Hội Cựu Chiến Binh
Việt Nam, Hội Cựu Chiến Binh ngành dầu khí dự định tổ chức vinh danh,
tri ân các anh và trao tặng quà cho một số gia đình liệt sĩ đã hy sinh
trong trận chiến Trường Sa đúng vào ngày 14/3/2012. Buổi lễ sẽ được tổ
chức tại trụ sở của Vùng 4 Hải Quân, Cam Ranh. Kế hoạch được sự đồng
tình và hoan nghênh của Bộ Tư Lệnh Hải Quân.
Các đơn vị ráo riết tổ chức, liên hệ các gia đình liệt sỹ, phát thư
mời, lo việc đưa đón. Mọi việc hoàn tất chờ ngày 14/3. Những gia đình
liệt sĩ khi biết được tin này hết sức vui mừng và rất mong đến ngày lễ
đầy tình nghĩa ấm cúng này. Còn cách đúng 3 ngày, vào ngày 11/3, ban tổ
chức nhận được lệnh "trên” yêu cầu hủy cuộc gặp mặt. Tin như sét đánh.
Không thực hiện được buổi lễ vinh danh, đền ơn này, ngoài chi phí đã bỏ
ra, điều cay đắng nhất là ban tổ chức sẽ gánh một oan tội là lừa phỉnh
gia đình liệt sỹ; về phía gia đình liệt sỹ họ cảm thấy nhục nhã khi
chồng con họ hy sinh cho đất nước mà họ vừa bị bỏ rơi vừa bị lường gạt.
Một nhà báo đi liên hệ mời các gia đình liệt sỹ Gạc Ma đã cay đắng
nói với blogger Mai Thanh Hải rằng: ""Anh trở thành người đi phỉnh (lừa)
các mẹ Liệt sĩ" và chán nản: "Giỗ anh em hy sinh mà không dám tổ
chức. Khóc anh em hy sinh cũng không được phép khóc!" Blogger Mai Thanh
Hải cũng chán nản đặt câu hỏi "Tổ quốc có bao giờ Hèn như thế này
không?”
Cái lệnh cấm quái ác này đến từ đâu, từ cấp nào, của ai thì không ai
được biết và cũng không có lý do. Nhà thơ Bùi Minh Quốc khi nghe được
thông tin này đã viết thư ngỏ, đăng trên blog Nguyễn Tường Thụy, gởi các
nhà lãnh đạo đất nước từ Quốc Hội, chính phủ, Bộ Chính Trị, Ban Bí Thư
đến tất cả những nhà lão thành cách mạng, ông viết: "Tôi tha thiết đề
nghị các cấp lãnh đạo cùng tất cả những ai còn nặng lòng với dòng máu
của các liệt sĩ đã đổ ra cho đất nước này hãy dành ra một phút đọc bản
tin dưới đây: Kế hoạch vinh danh, tri ân Liệt sĩ Gạc Ma, Trường Sa bị
ngăn chận (công bố trên trang mạng BASÀM) và cùng nhau giải đáp câu hỏi
"Một hành động như thế này được gọi là lãnh đạo ư?”
Người lính bị lãng quên
Những người biểu tình chống Trung Quốc với danh sách những ngưới lính tử trận trong trận Gạc Ma 1988.
Đến như Báo Thanh Niên là một tờ báo lớn và có uy tín ở Việt Nam, là đơn
vị nòng cốt đồng tổ chức buổi lễ vinh danh này, sau khi bị ngăn chận
đến nay cũng không đưa ra được vì lý do nào cấm, cấp nào ra lệnh cấm để
dư luận tỏ tường. Cũng có thể báo Thanh Niên họ biết cấp nào đó, ai đó
ra lệnh và lý do cấm nhưng không thể nêu ra. Chúng tôi trao đổi với ông
Thanh Thảo, phóng viên của báo Thanh Niên, ông cũng không biết gì ngoài
cái lệnh của "trên” hủy bỏ cuộc gặp mặt. Nhà báo Thanh Thảo cho biết:
"Thực ra lý do gì thì cũng không ai nói thành ra không biết được.
Nhưng tôi biết cái việc chuẩn bị buổi lễ kỷ niệm mời tất cả những bà mẹ
và vợ của các liệt sĩ đã gởi giấy mời xong và tổ chức tại Khánh Hòa. Đến
phút cuối cùng thì được lệnh ở trên không cho. Lệnh ở đâu không biết
chỉ nói là ở trên còn lý do thì không hề nói. Tất nhiên là không hề nói
nhưng ai cũng biết là chắc cái sự ngại ngần gì với Trung Quốc về quan hệ
thế thôi chứ đâu có chuyện gì khác nữa! Việc tổ chức anh em làm rất kỹ,
rất tốt, chu đáo và rất hết sức kềm chế chứ không làm gì quá đáng nhưng
cuối cùng cũng không được.”
Không cấp, không người, không lý do. Không cho là không được làm. Tất
cả là bóng tối. Người dân nhìn cách hành xử này giống hoạt động của xã
hội đen, khi cần thanh toán đối tượng nào là đối tượng đó phải chết.
"Lệnh trên”, dĩ nhiên là phải có lệnh, nhưng "trên” là "trên” tới đâu
thì không được chỉ, và dư luận cũng đoán mò là nếu trên Hà Nội nữa thì
thật là bất hạnh cho dân tộc.
Người lính Trường Sa – Gạc Ma bị lãng quên nhưng họ không quên họ và
đồng đội. Hằng năm đến ngày 14/3 những cựu binh còn sống tự âm thầm tìm
đến nhau, làm bữa giỗ cho những người đã hy sinh và động viên an ủi
nhau, những người may mắn sống sót. Những hoạt động như vậy ngoài khuôn
khổ của Nhà Nước, thường tổ chức tại tư gia của cựu binh nào có điều
kiện. Anh Dũng, một cựu binh Trường Sa nhà ở Khánh Hòa cho chúng tôi
biết như sau:
"Lính đảo Trường Sa năm nào cũng tổ chức họp mặt và anh em ngồi
lại với nhau để ôn lại những kỷ niệm vui buồn. Cái này anh em nhớ lại
ngày đó anh em tự tổ chức, anh em tự sinh hoạt tự giúp đỡ cho nhau trong
khốn khổ vậy thôi và trong anh em không hà.”
Lính đảo Trường Sa năm nào cũng tổ chức họp mặt và anh em ngồi lại với
nhau để ôn lại những kỷ niệm vui buồn. Anh em tự tổ chức giúp đỡ cho
nhau trong khốn khổ vậy thôi!
Anh Dũng, cựu binh Trường Sa
Việc hỗ trợ cho gia đình những đồng đội đã nằm xuống, họ không biết
về phía Nhà Nước làm gì vì đó là chuyện của Nhà Nước, riêng hội của anh
vẫn thực hiện nghĩa tình của những cựu chiến binh may mắn sống sót. Anh
nói:
"Bên Nhà Nước có tổ chức thì là chuyện của Nhà Nước, bên hội của
Dũng, anh em nào đã nằm xuống thì tới ngày họp mặt đó hội tổ chức đi
thăm gia đình của những anh em đã nằm xuống.”
Như vậy trong số phận bạc bẽo của các anh cũng còn chút an ủi phần nào nhờ vào tấm lòng những đồng đội cũ.
Các anh đã thực hiện xong bổn phận của mình. Giờ đây là lúc cần tới
bổn phận của người dẫn đầu trên đất nước này với những tri ân tưởng nhớ
đúng nghĩa. Tiếc thay, xương cốt của các anh vẫn đang bị hoang lạnh giữa
biển khơi; thân nhân các anh tối mặt vật lộn với kế sinh nhai, mà trên
hết là không một tiếng nói chức trách nào đoái hoài tới sự vắng mặt của
các anh. Đó là nỗi buồn đã đành đó cũng là một sự thật cần được lên
tiếng.
|