2010-06-24

Hội thảo quốc tế đánh giá chiến dịch chống tham nhũng mới tổ chức ở Hà Nội với sự tham gia các bộ ngành trung ương, đại diện các tổ chức quốc tế cùng đại sứ quán một số nước.

Photo courtesy of Chinhphu.vn

Hội thảo quốc tế về tiêu chính đánh giá công tác phòng chống tham nhũng hôm 23/6/2010

Không đơn giản

Báo điện tử của chánh phủ Việt Nam nói, các đại biểu quốc tế hiện diện tại cuộc hội thảo đánh giá cao những kết quả đạt được trong công tác ngăn chống tham nhũng, thời gian gần đây. Theo các tổ chức quốc tế thì việc đánh giá đúng tình hình chống tham nhũng là một vấn đề khó khăn, cần bảo đảm tính khách quan, khoa học, toàn diện.

Sáu tiêu chí do nhà nước đề ra dùng để đánh giá công tác phòng chống tham nhũng được các tổ chức quốc tế cho là phù hợp thực tế và có tính khả thi cao.

Nhìn chung thì đây là những tiêu chí được nhiều quốc gia khác áp dụng hiệu quả trong việc xem xét các thành tích chống tham nhũng, mà cụ thể là đánh giá thông qua kết quả điều tra xã hội, qua phương tiện truyền thông báo chí, sự ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, phát hiện, xử lý những vụ án tham nhũng lớn và nhận định từ các tổ chức quốc tế.

Cái tội phạm tham nhũng là tội có độ ẩn rất cao, tức là khi đã xảy ra rồi, việc phát hiện ra nó rất khó, những số lượng vụ án đưa ra chưa thật sự phản ảnh hết hoặc đầy đủ thực trạng tham nhũng tại Việt Nam.

PGS-TS Phạm Hồng Hải

Theo ban chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng thì công tác ưu tiên và hàng đầu này luôn được đảng, nhà nước đặc biệt quan tâm, xem đây là một nhiệm vụ trọng tâm, chủ yếu trong đường lối chỉ đạo và điều hành của chánh phủ. Qua báo chí của Hà Nội thì trên một số lãnh vực, tham nhũng đã được kiềm chế và có xu hướng giảm, nhờ quyết tâm của đảng và nhà nước Việt Nam, sự tập trung nỗ lực của các ngành, các cấp kết hợp với sức mạnh của hệ thống chính trị với toàn xã hội, qua các giải pháp đồng bộ và toàn diện.

Phó giáo sư tiến sĩ Phạm Hồng Hải, thành viên Hội đồng Lâm thời Luật sư Toàn quốc Việt Nam, quan niệm rằng "công việc đấu tranh chống tham nhũng là đường lối đúng đắn của đảng và nhà nước Việt Nam, vì vậy đã có luật chống tham nhũng, và các văn bản kèm theo như bộ luật hình sự, có hẳn một chương về chống tham nhũng.

Hiện nay đã có nhiều vụ việc được lôi ra ánh sáng hơn, liên quan đến các quan chức, so với trước đây thì rõ ràng là số lượng vụ án về tham nhũng được ra nhiều hơn.”

Dịp này, ông cũng nhấn mạnh thêm rằng:

"Tôi muốn nói với các vị là với tính cách một nhà nghiên cứu rằng, cái tội phạm tham nhũng là tội có độ ẩn rất cao, tức là khi đã xảy ra rồi, việc phát hiện ra nó rất khó, những số lượng vụ án đưa ra chưa thật sự phản ảnh hết hoặc đầy đủ thực trạng tham nhũng tại Việt Nam.

Tuy nhiên theo đánh giá của các chuyên gia quốc tế về ngân hàng, tài chính, thì ít nhất cũng đã có thành tích đáng kể trong vịêc đấu tranh chống tham nhũng ở Việt Nam. Theo quan điểm của tôi thì cần phải đẩy mạnh hơn nữa, kiên quyết hơn nữa, mới có thể ngăn chặn và hạn chế được tình trạng này.”

Vẫn tồn tại, vì sao?

Cựu Đại tá sử gia Phạm Quế Dương. photo courtesy of vietnamexodus

"Từ năm 2001, nhà nước này coi tham nhũng là quốc nạn, là giặc nội xâm nên kêu gọi nhân dân tham gia chống tham nhũng. Nhân ngày quốc khánh mồng 2 tháng 9, 2001, anh em đến ăn cơm nhà tôi và rất vui, cùng đề nghị làm ra hội chống tham nhũng, để ủng hộ nhân dân Việt Nam và nhà nước chống tham nhũng.

Theo yêu cầu của ông Nguyễn Minh Triết, lúc đó là bí thư của Saigon, anh Trần Khuê và tôi viết đơn, hai người ký và gởi đi. Nhưng sau đó cả hai đều bị bắt ngồi tù 19 tháng, cho nên vấn đề chống tham nhũng ở Việt Nam phức tạp lắm, chứ không đơn giản đâu.”

Ông cũng đưa ra thí dụ cụ thể cho thấy điều ông vừa giải thích là có cơ sở:

"Làng tôi có ngôi đình ở số 8 Phố Hàng Buồm, giấy tờ còn nguyên hết tất cả, Hội Khoa học Lịch sử có hội thảo về ngôi đình đó. Ngôi đình bị địa phương chiếm từ năm 1955, nhân dân tham gia đấu tranh từ đó đến giờ, đòi lại không được. Tôi là trưởng ban liên lạc đồng hương làng, tham gia đấu tranh thì bị coi là phạm tội kích động, nên bị tù là như thế.

Làng tôi cũng có đền thờ danh tướng Phạm Như Tăng, phò vua Lê Thánh Tông bình định toàn bộ đất Chiêm Thành, cũng bị xã chiếm. Dòng họ Phạm đòi suốt từ 1977 tới giờ. Trước đó là kháng chiến, đi lính cả, nên không đòi được, nhưng bây giờ đòi cũng có được đâu.” 

Ông tự đi tìm câu trả lời vì sao tham nhũng ở Việt Nam vẫn tồn tại:

Theo yêu cầu của ông Nguyễn Minh Triết, anh Trần Khuê và tôi viết đơn, hai người ký và gởi đi. Nhưng sau đó cả hai đều bị bắt ngồi tù 19 tháng, cho nên vấn đề chống tham nhũng ở Việt Nam phức tạp lắm, không đơn giản đâu.

Cựu Đại tá Phạm Quế Dương

"Chuyện tham nhũng ở Việt Nam thì vui lắm, vì nước mình không có tự do, dân chủ, không có tự do báo chí, tự do ngôn luận. Đảng lại cầm quyền, độc tài, độc trị, cho nên những người lãnh đạo của đảng mới tham nhũng được, chứ dân làm sao tham nhũng được. Dư luận tức là người dân mất niềm tin, những người nào đấu tranh chống tham nhũng quyết liệt thì bị xem là vi phạm pháp luật.”  

Dư luận trong nước cho rằng, mặc dù đảng và chánh phủ xem nạn tham nhũng là một tội phạm nghiêm trọng, có thể trở thành quốc nạn, đồng thời luôn xác định cần phải dồn mọi nỗ lực để phòng chống, xoá bỏ tham nhũng;  tuy nhiên chính ban chỉ đạo trung ương cũng nhìn nhận là chiến dịch chống tham nhũng còn yếu kém, hạn chế, tình hình tham ô, nhũng lạm vẫn phức tạp và lan rộng, hiệu quả còn thấp so với tiêu chí, mục tiêu đề ra.