Vinashin từng được đầu tư để hiện đại hóa công nghiệp đóng tàu ở Việt Nam
Một án lệnh của tòa Thương mại, Chi nhánh Queen’s Bench thuộc Tòa Thượng thẩm ở London, cảnh báo Vinashin cùng 21 công ty tại Việt Nam bị kiện ra tòa tại Anh, có thể mất quyền bào chữa.
Án lệnh đề ngày 02/12/2001, mà BBC tiếng Việt đọc được, nói nếu vào 1630 giờ chiều ngày 13 tháng Một năm 2012 tòa không nhận được phản hồi chính thức từ bên bị, thì các bị đơn (Vinashin và tất cả 21 công ty bị kiện) sẽ mất quyền bào chữa, tương đương với việc bên nguyên đơn nghiễm nhiên thắng kiện.
Giới luật sư của cả bên nguyên đơn và bị đơn cùng ít nhất hai người làm chứng có tên trong án lệnh này của tòa.
Đại diện của bên khởi kiện, công ty Elliott VIN (Hà Lan) B.V. có tư cách pháp nhân Hà Lan và địa chỉ đăng ký tại Hà Lan, là công ty luật Bingham McCutchen LLP, văn phòng London.
Được biết hãng luật Mayer Brown International LLP, cũng có văn phòng ở London, đại diện cho các bị đơn tại Việt Nam.
Vào ngày 01/11/2011, bên nguyên đã gửi đơn kiện với tư cách là một chủ nợ trong hợp đồng cho vay 600 triệu USD đề ngày 24/05/2007.
Credit Suisse AG, chi nhánh Singapore là đại diện và giàn xếp cho hợp đồng vay này.
Đơn kiện liệt kê bên bị thứ nhất là Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam (Vinashin) và 21 bị đơn còn lại *(xem danh sách phần cuối bài) là các công ty được thành lập và đăng ký hoạt động tại Việt Nam.
Trong khi Vinashin là bên đi vay thì toàn bộ 21 bị đơn còn lại được mô tả là các bên có liên hệ tới hợp đồng vay và là những bên bảo lãnh nghĩa vụ đi vay của Bị đơn Thứ Nhất, tức là Vinashin.
‘Vi phạm hợp đồng’
Vụ việc Vinashin gây chú ý nhiều trong giới quan sát trong và ngoài nước.
Theo hợp đồng vay 600 triệu USD, khoản trả góp đầu tiên, 60 triệu USD, đáo hạn vào ngày 20/10/2010, lần trả thứ hai vào ngày 20//06/2011 và lần trả tới đây là 20/12/2011.
Đơn kiện nói các bị đơn đã không trả khoản góp lần đầu và lần thứ hai, có trả lãi lần đầu (nhưng phải mãi tới ngày 24/12/2010 mới thanh toán), không trả lãi lần hai và không trả toàn bộ default interest, hay lãi với mức cao hơn lãi gốc vì không thanh toán khi đáo hạn.
Trên cơ sở đó, bên nguyên đơn hiện khởi kiện tất cả 22 bên bị để đòi số tiền hơn 12,11 triệu đôla Mỹ, bao gồm cả hai lần tiền trả góp mà bên bị chưa thanh toán cùng các khoản lãi, tính tới ngày 01/11/2011.
Trong khi đó một blog trên trang Wall Street Journal mô tả kinh nghiệm trong quá khứ cho thấy bên khởi kiện trong vụ kiện Vinashin sẵn sàng cho một cuộc chơi lâu dài với chiến lược đã mang lại cho họ thành công trước đây.
Vào năm 2000, Elliott nổi danh vì thắng trong vụ kiện chính phủ Peru kéo dài bốn năm và chính phủ Peru sau đó phải trả 56 triệu USD cho Elliott.
Trong năm 2008, một chi nhánh của Elliott (Kensington International Ltd), đã đi đến một thỏa thuận với Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC) để có được một số tiền nhưng không tiết lộ số tiền này là bao nhiêu.
Trong vụ này Elliott đã bị mắc nợ hơn 100 triệu USD trong đó có cả lãi gốc và lãi lũy kế hơn hai thập niên.
Elliott hiện vẫn đang theo đuổi vụ kiện với khoản vay qua trái phiếu trị giá 4.5 tỷ đôla mà chủ nợ là chính phủ Argentina.
Lập trường của Elliott, dù ở cương vị một quỹ đầu tư, lại còn có thông điệp mang tính xã hội.
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2007 với tạp chí "Foreign Policy”, một người phát ngôn của Elliott nói "những người ủng hộ chủ trương xóa và giảm nợ nên nhận ra rằng bên hưởng lợi từ giảm nợ thường là các chế độ bất tài hoặc tham nhũng lãng phí tài sản quốc gia của họ và sau đó kêu nghèo kêu khổ để tránh nghĩa vụ trả nợ".
* Danh sách 22 bị đơn (tên công ty bằng tiếng Anh)
1. Vietnam Shipbuilding Industry Group
Hiện chưa rõ vụ kiện sẽ được các công ty liên quan tại Việt Nam đón nhận ra sao
2. Bach Dang Shipbuilding Industry Company Limited
3. Ben Kien Shipbuilding Industry Company Limited
4. Bien Dong Shipping Company
5. Ha Long Shipbuilding One Member of Responsibility Limited Company
6. Hoang Anh Shipbuilding Industry Joint Stock Company
7. Hong Bang Shipbuilding Industry and Construction Company
8. Middle Area Construction and Shipbuilding Industry Company
9. Nam Trieu Shipbuilding Industry Company
10. Nam Ha Shipyard
11. Nha Trang Shipbuilding Industry Company
12. Pha Rung Shipyard Company Limited
13. Sai Gon Shipbuilding and Marine Industry Company
14. Sai Gon Shipbuilding Industry Company Limited
15. Song Cam Shipbuilding Joint Stock Company
16. Thanh Long Company
17. Construction and New Technology Application Joint Stock Company
18. Vinashin Construction Joint Stock Company
19. Vinashin Dung Quat Shipyard
20. Kansai Vinashin Investment Joint Stock Company
21. Vinashin Ocean Shipping Company Limited
22. Vinashin Trading and Manufacturing Joint Stock Company
Nguồn: Tòa Thương mại, Chi nhánh Queen’s Bench thuộc Tòa Thượng thẩm ở London
