Tạ Phong Tần
Bên Tây, để được dân chúng bầu làm các ông nghị, bà nghị, ứng cử viên
nào cũng phải tham gia chiến dịch tranh cử trước ngày chính thức bỏ
phiếu khoảng 3 tháng. Ứng viên phải tổ chức gặp gỡ, tiếp xúc với cử
tri, trình bày cho cử tri thấy các chương trình "quốc kế dân sinh” của
họ sẽ làm cho cộng đồng nếu họ đắc cử. Tất nhiên, chi phí cho hoạt động
tranh cử là tiền cá nhân của ứng viên và các loại quỹ họ tự vận động
được, ngân sách quốc gia không bao giờ "gồng gánh” những việc này bao
giờ.
Tranh cử ở Mỹ
Vừa rồi, ông Arnold Schwarzenegger- cựu ngôi sao màn bạc phim hành
động, vừa mãn nhiệm 2 nhiệm kỳ làm thống đốc bang California (Mỹ) cho
Reuters biết việc "hành nghề thống đốc” đã khiến ông "mất ít nhất 200
triệu USD thu nhập từ nghề diễn viên”, tức là ông Arnold Schwarzenegger
bị "lỗ vốn” khi làm thống đốc. Với ông Arnold Schwarzenegger, điều đó
không quan trọng vì ông rất giàu có nhờ thu nhập diễn viên, ông cho
rằng những kinh nghiệm thu được khi làm thống đốc "còn đáng giá hơn
tiền bạc”.
Cách đây vài tháng, người Việt ở Mỹ cũng chưa quên "cuộc chiến” tranh
cử tái nhiệm kỳ nghị sĩ giữa bà Loretta Sanchez (người Mỹ chính gốc) và
ông Trần Thái Văn (người Mỹ gốc Việt). Cuối cùng, tuy không phải là
người gốc Việt, bà Loretta Sanchez lại thắng cử vì bà chiếm được một số
khá lớn lá phiếu của cử tri người Việt. Tại sao cộng đồng người Việt
lại ủng hộ bà Loretta Sanchez? Có thể gọi đó là nghệ thuật, chương
trình, hay kế hoạch tranh cử của bà Loretta Sanchez làm hài lòng cử tri
Việt hơn ông Trần Thái Văn?
Cách đây 2 năm, bạn tôi - một cư dân Mỹ gốc Việt, gởi thư cho bà
Loretta Sanchez trình bày về những chuyện riêng của gia đình anh ta có
"gút mắc” với chính quyền Mỹ. Trong vài ngày, bạn tôi nhanh chóng được
văn phòng Dân Biểu Loretta Sanchez trả lời thư bằng văn bản, thư có chữ
ký của bà Loretta Sanchez. Ở đây, tôi không nói về nội dung thư và cách
giải quyết của bà Loretta Sanchez khi cử tri cần đến bà là đúng hay
sai, tôi muốn nhấn mạnh về tính minh bạch, công khai cũng như phương
pháp làm việc nhanh nhẹn, tôn trọng con người của dân biểu Mỹ đối cử
tri Mỹ.
|
|
Khi ông Nghị Nguyễn Minh Thuyết đang phát biểu thì VTV
đã quay được hình ảnh một ông Nghị Việt Nam ngủ gật!
(Hình: VTC) |
Chán chưa, nhân dân đóng thuế nuôi mấy ông nghị để lo việc nước việc dân, nhưng ông... ngủ gật! (Hình: Internet)
|
Ở nước ta thì ngược lại với bên Tây. Trước khi bầu cử đại biểu hội đồng
nhân dân các cấp dưới (nói nôm na giông giống như Hạ Viện ở các nước tư
bổn cho dễ hiểu) và đại biểu Quốc Hội (giông giống như Thượng Viện),
cận kề đến ngày bầu cử chừng chục ngày, người dân được xem danh sách
kèm hình, tóm tắt tiểu sử vài dòng của các vị "nghị” mà mình phải bầu
dán ở các nơi cộng là hết chuyện. Không bao giờ có hoạt động tranh cử,
không ai biết năng lực làm việc của các vị ra sao, thậm chí đến lúc bỏ
phiếu cũng không nhớ nổi mặt các vị ấy như thế nào. Thế nên mới có
chuyện cử tri đi bầu chỉ là "gạch tên cho đủ số quy định” bằng cách:
Người thì gạch từ trên xuống, người gạch từ dưới lên, người lại cứ cách
1 dòng thì gạch tên 1 người... hên xui ráng chịu.
Năm 2007, Việt Nam tổ chức bầu cử đại biểu Quốc Hội nhiệm kỳ X
(1997-2002). Buổi chiều trước bầu cử 1 ngày, sếp tôi kêu cả đơn vị lại
"họp khẩn cấp” (nguyên văn từ của sếp) rồi sếp nói: "Cái này thông báo
nội bộ, nói nhỏ chớ không có nói lớn. Ở trên (chẳng biết là trên cỡ
nào) mới thông báo ngày mai bầu đại biểu Quốc Hội thì bầu cho con R,
gạch tên bà S. đi”. Cả đơn vị trố mắt nhìn sếp ngạc nhiên, hổng hiểu
bữa nay sếp có "bị gì hong” mà sếp ăn nói trái luật dữ vậy cà. Sếp nói
tiếp: "Ở trển nói con R. là nữ, người dân tộc, hạt giống đỏ đủ tiêu
chuẩn cơ cấu. Bà S. là để cho có mà gạch thôi. Lịnh ở trên, mình là cấp
dưới thì mình phải chấp hành. Vậy thôi hén!” Nói xong, sếp giải tán
"cuộc họp khẩn cấp”. Tôi ra ngoài coi kỹ lại danh sách thì thấy "con
R.” trình độ mới có phổ thông trung học (tức học hết lớp 12, tốt nghiệp
hay không chưa biết), nghề nghiệp dưới trình độ, không biết ngoại ngữ,
so với bà S. thì kém xa. Hôm sau đi bầu cử, tôi không gạch tên bà S.
như "chỉ đạo” mà gạch tên cô R., tôi để ý thấy những người khác thì
"thi hành ý kiến cấp trên” răm rắp.
Tranh cử ở Úc
Mấy ngày sau, một ông cán bộ cơ quan khác (lãnh đạo thường thường bậc
trung, tôi đánh giá ông này cũng có năng lực) sang cơ quan tôi làm
việc, tôi bèn hỏi dò ông bầu cử gạch tên ai. Ông bèn xổ ra một tràng:
"Tao gạch tên con R., để tên bà S. Vô duyên! Bầu ai là quyền của tao,
ai có năng lực thì bao bầu. Tự dưng kêu phải gạch người này, để người
kia, thiệt lãng nhách”. Tôi hỏi thêm: "Theo ý anh thì ai đậu?” Ổng nói:
"Con R. sẽ đậu, làm cái kiểu đó thì nó đậu là cái chắc. Ðể rồi coi, tao
nói sai cho mày đánh lên đầu tao nè”. Kết quả y chang như ổng nói.
Nhiệm kỳ sau, rồi sau nữa tôi không đi bầu cử. Ðến nay, "con R.” (giờ
đã thành bà R.) đã "đắc cử” liên tiếp 3 nhiệm kỳ X, XI, XII của Quốc
Hội. Còn tôi thì chưa bao giờ có "hân hạnh” được biết địa chỉ, số điện
thoại liên lạc của quý vị "đại diện cho tôi”, khi cần tìm tôi không
biết phải tìm họ ở đâu. Ngược lại với nghị sĩ nước tư bổn, nghị sĩ Việt
Nam không hề có trang web riêng, văn phòng làm việc riêng, và cử tri
cũng không hề thấy công bố số điện thoại riêng để trực tiếp liên hệ.
Chán chưa, nhân dân đóng thuế nuôi mấy ông nghị để lo việc nước việc dân, nhưng ông... ngủ gật! (Hình: Internet)
Còn không đầy 100 ngày nữa, cử tri cả nước Việt Nam sẽ bỏ phiếu bầu đại
biểu "Hạ Viện” và "Thượng Viện”, nhưng đến thời điểm này, chưa cử tri
nào được biết ai là ứng viên, còn các ứng viên vẫn giữ vững truyền
thống "ngọa hổ tàng long” "không bao giờ tranh cử”, những việc sắp xếp
"quân xanh quân đỏ” nhiêu khê ấy đã có "cánh tay nối dài” của đảng CSVN
là Mặt Trận Tổ Quốc (hoạt động bằng tiền ngân sách nhà nước) bao biện
hết từ A tới Z bằng cái lá nho "hiệp thương”. Mấy chục năm nay, nó đã
thành một cái công thức không đổi là "một tỉnh được bầu bốn đại biểu
thì hai trong số đó mặc nhiên sẽ là các lãnh đạo địa phương, còn lại
hai người phải đảm bảo cơ cấu đồng thời là nữ, trẻ, người dân tộc,
người ngoài đảng...”
Tranh cử ở Việt Nam
Theo ông Nguyễn Văn Pha - phó chủ tịch ủy ban
trung ương Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam, bầu đại biểu Quốc Hội nhiệm kỳ
XIII này, ngoài những tiêu chuẩn cũ còn có thêm tiêu chuẩn "không tham
nhũng và kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng”. Nghe thì rất hay, rất
tiến bộ nhưng nghĩ kỹ lại thấy tiêu chuẩn mới ghi thêm để coi chơi chớ
không thực tế. Người Việt Nam ai mà không biết phát hiện tham nhũng,
kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, phát hiện những vụ án tham
nhũng... đều là quần chúng và báo chí, chớ hổng phải cán bộ trong cơ
quan có tham nhũng lẫn cơ quan có trách nhiệm chống tham nhũng tự mình
phát hiện. Tài sản ứng viên không kê khai minh bạch cho quần chúng
biết, năng lực ứng viên cỡ nào quần chúng có tiếp xúc được đâu mà biết.
Trường hợp có ai đó phát hiện ứng viên tham nhũng hay có khuất tất cái
gì đó thì cũng không còn thời gian đâu mà vác đơn đi khiếu nại tư cách
đại biểu.
Nhiệm kỳ XIII tới đây, nếu luật chưa có quy định cấm làm "nghị” liên
tục 4-5 nhiệm kỳ, hổng chừng bà R. tiếp tục "đắc cử” theo kiểu tôi đã
kể ở trên, khỏi cần tranh cử gì hết ráo. So với ông Arnold
Schwarzenegger thì bà R. "lời lớn” (miền Bắc gọi là "lãi to”) chớ không
"lỗ” đồng nào. Trong ngôn ngữ xã hội Việt Nam hiện nay không có cụm từ
"tranh cử bình đẳng”, cho nên làm "nghị viên” ở Việt Nam là sướng nhất
thế giới.
http://nguoi-vietonline.blogspot.com/
|