Thanh Quang, phóng viên RFA

2011-02-10

Tình trạng gia tăng đàn áp đáng ngại của giới cầm quyền VN khiến nhiều nhà dân chủ trong nước phải lánh nạn sang Thái Lan trong thời gian qua.

RFA

Ông Nguyễn Ngọc Quang đứng trước trụ sở UNHCR ở Thái Lan.

Thanh Quang tìm hiểu tình cảnh hiện giờ của những người tị nạn này tại xứ Chùa Vàng, giữa lúc công an trong nước ráo riết truy lùng và khủng bố người thân của những nhà dân chủ ấy.

Có thể bị bắt bất cứ lúc nào

Hiện có gần 10 nhà dân chủ thuộc Khối 8406 ẩn náu tại Thái Lan và đang chờ Cao Uỷ Tị Nạn LHQ xét cấp quy chế tị nạn chính thức. Nỗi đợi chờ ấy diễn ra trong tâm trạng lo lắng về an toàn cũng như cảnh khó khăn về vật chất. Trong số những nhà dân chủ này có cựu tù chính trị Nguyễn Ngọc Quang. Anh mô tả tình cảnh của nhóm người đào tị như sau:

"Thực sự Thái Lan là nước không ký vào Hiệp ước 1951, vì vậy cảnh sát có thể bắt người tị nạn tại Thái Lan bất cứ lúc nào. Cho nên anh em chúng tôi thuộc Khối 8406 và tổ chức Bạch Đằng Giang lánh nạn qua xứ Thái trong thời gian vừa qua cũng không ngoài ngoại lệ ấy, và đang sống trong tình trạng phập phồng lo sợ.

Ngay chính Cao Uỷ Tị Nạn, sau khi cấp cho chúng tôi giấy bảo vệ tạm thời, cũng luôn dặn chúng tôi là hãy tránh lộ diện nhiều khiến cảnh sát có thể bắt. Tại vì nếu chúng tôi bị bắt trong vòng 24 tiếng đồng hồ thì Cao Uỷ có thể can thiệp giải quyết, chứ nếu cảnh sát đưa qua Trung tâm Giam giữ Di Trú IDC thì họ hoàn toàn bó tay. Do đó, anh em chúng tôi bên Thái Lan hiện luôn sống co cụm, không dám đi ra ngoài nhiều. Và cuộc sống rất khó khăn."

Một thành viên của Khối 8406 cũng bày tỏ nỗi âu lo tương tự. Anh giải thích:

"Tình hình những người lánh nạn VN chúng tôi, cũng như những người thuộc các nước khác, rất khó khăn. Khó khăn ở chỗ mọi người đang sống trong tình trạng bất hợp pháp. Và thời gian chờ được cấp quy chế tị nạn thì nói chung rất dài.

Do đó, vấn đề duy trì cuộc sống ở đây đối với những người tị nạn rất là khó khăn. Riêng trường hợp anh em dân chủ chúng tôi đã đào thoát được chế độ CS và sang lánh nạn tại Thái Lan cũng không nằm trong trường hợp ngoại lệ. Cho nên mọi người ở đây rất lo lắng."

Theo một thành viên khác của Khối 8406 đang lánh nạn tại xứ Chùa Vàng thì nhóm dân chủ này không những lo ngại về cảnh sát Thái mà còn bất an trước mật vụ CSVN trà trộn trong người tị nạn để gây nguy hiểm cho họ. Thành viên này nói:

Thực sự Thái Lan là nước không ký vào Hiệp ước 1951, vì vậy cảnh sát có thể bắt người tị nạn tại Thái Lan bất cứ lúc nào.

Ông Nguyễn Ngọc Quang

"Thật ra vấn đề lánh nạn tại Thái Lan rất khó khăn cho những người tị nạn ở đây. Chúng tôi phải lẩn tránh cảnh sát di trú Thái và lẩn tránh mật vụ CSVN đang trà trộn vào anh em xin tị nạn tại Bangkok. Thật ra Cao Uỷ Tị Nạn tại đây chưa công nhận chúng tôi là "refugee” – là điều gây bất tiện cho việc đi lại của chúng tôi. Tại vì cảnh sát di trú Thái hay bất cứ người dân Thái nào cũng có thể báo để cảnh sát tới bắt chúng tôi."

Giữa lúc khó khăn chồng chất như vậy thì nhóm nhà dân chủ này nhận được sự trợ giúp ra sao của Cao Uỷ Tị Nạn LHQ tại Bangkok ? Cựu tù nhân lương tâm Nguyễn Ngọc Quang cho biết:

"Hiện Cao Uỷ Tị Nạn hoàn toàn không cấp cho chúng tôi cái gì cả ngoại trừ giấy bảo vệ tạm thời trong thời hạn 3 tháng. Tất cả mọi người đều phải tự túc, tự thuê nhà, tự lo cuộc sống của mình. Tại vì ở Thái Lan hiện hoàn toàn không có trại tị nạn dành cho người tị nạn. Nước Thái Lan đã chính thức đóng cửa các trại tị nạn vào năm 1996.
Vì vậy bây giờ những người lánh nạn qua Thái Lan , không riêng gì người tị nạn VN mà kể cả người Sri Lanka, Pakistan và các nước khác, đều phải cùng chung cảnh ngộ. Cao Uỷ Tị Nạn chỉ giúp cho những người nào đã được cấp quy chế tị nạn, nghĩa là tư cách tị nạn. Và khi đó họ mới trợ giúp về vật chất."

Người thân bị làm khó ở VN

Thế còn thân nhân tại quê nhà của những người đang lánh nạn ở xứ Thái hiện ra sao. Nguyễn Ngọc Quang kể lại:

"Ngày hôm qua, tôi có nghe được thông tin từ quê nhà là những thân nhân còn lại trong nước của những người chạy lánh nạn ở Bangkok luôn luôn bị công an mời lên để thẩm tra về việc vắng mặt của anh em đang lánh nạn ở đây.

Anh Nguyễn Ngọc Quang (trái). RFA files

Một thành viên của Khối 8406 vừa rồi bày tỏ mong mỏi của mình khi đang ẩn náu ở xứ lạ quê người này:

"Riêng bản thân tôi, tôi đã đi lánh nạn hai lần qua hai thế hệ. Thế hệ trước là cha tôi và thế hệ thứ hai là tôi. Cha tôi cũng đã bị cưỡng bức về VN. Rồi sau đó đến tôi. Chế độ CSVN vẫn tồn tại thì chúng tôi không thể nào sống được tại VN bởi vì họ luôn theo dõi, gây khó khăn cho những người bất đồng chính kiến như chúng tôi.

Chúng tôi mong những nhà dân chủ đang đấu tranh trong cũng như ngoài nước hãy ráng phát huy và đoàn kết để sớm đạt được thành công trong mục tiêu dân chủ và nhân quyền tại VN."

Nhà dân chủ Nguyễn Ngọc Quang thì mong muốn một điều, như anh mô tả:

"Tôi thực sự cũng mong muốn được sự giúp đỡ từ nhiều phía. Nhưng để lên tiếng cho anh em chúng tôi hiện tại thì tôi không dám. Tuy nhiên, tôi mong muốn một điều là quý vị hãy cố gắng giúp đỡ cho anh em dân chủ đang hoạt động trong quốc nội, tại vì thực sự những nhà dân chủ trong quốc nội gặp nguy hiểm hơn nhiều, và họ cần sự giúp đỡ của quý vị hơn nhiều.

Khi có sự giúp đỡ thiết thực của cộng đồng người Việt chúng ta ở hải ngoại thì điều này mới có thể có hiệu quả trong công cuộc đưa dân tộc chúng ta trở về với cuộc sống văn minh, tiến bộ. Việc làm trước mắt mà chúng tôi thấy hữu hiệu, đó là mọi người cố gắng giúp để đưa VNCS trở lại danh sách CPC mà Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ sắp xét duyệt. Vì phải có những biện pháp chế tài đích thực thì mới làm chùn tay đàn áp của CSVN đối với những nhà dân chủ nói riêng và đối với tất cả những người bất đồng chính kiến nói chung."

Công an luôn theo dõi từng bước đi của những người thân chúng tôi ở quê nhà sau khi họ biết được tông tích của anh em chúng tôi chạy khỏi sự bức hại của công an CSVN trong thời gian vừa qua.

Ông Nguyễn Ngọc Quang

Tại quê nhà, một cựu tù nhân chính trị từng bị đoạ đày lâu năm, là Thượng Toạ Thích Thiện Minh, nhận xét về tình hình đàn áp, khủng bố đáng ngại trong nước:

"Tôi cũng có nghe nhiều nhà dân chủ trong và ngoài nước than phiền rằng tình trạng đàn áp dân chủ của nhà nước VN gia tăng nhiều hơn những năm qua. Cho nên vừa qua có nhiều nhà dân chủ bị bắt bớ, bị khủng bố, khiến họ phải bỏ nước trốn sang Thái Lan. Tôi thấy thậm chí một nhà ngoại giao Mỹ ở Hà Nội đến thăm Linh Mục Nguyễn Văn Lý ở Huế cũng bị công an khủng bố, đàn áp, gây khó khăn thì những nhà dân chủ trong nước tay trắng, không thế lực đương nhiên gặp khó khăn nhiều hơn."