DaVang
Sôi động nhất tháng 11/2011 là tình trạng cát cứ nổi lên trong bộ máy cầm quyền tại Việt Nam.
Đơn cử như chuyện chính quyền TP.HCM ứng xử không giống ai trong
việc thu hồi sách của Nguyễn Vĩnh Nguyên, trong khi các địa phương khác
vẫn được bán, dân Sài Gòn muốn mua sách của nhà văn này thì phải chịu
khó chạy qua Bình Dương chẳng hạn; họ cũng không cấp phép tiếp nhận cho
live show của Chế Linh… vì lý do là "chưa phù hợp trong tình hình thành
phố hiện nay”.
Cộng đồng mạng được một phen tá hỏa vì không biết TP.HCM đang ở
trong "tình hình” gì mà cứ sợ, cứ cấm tùm lum như vậy. Người hiểu việc
thì nói "bảo hoàng hơn vua”, bởi TP.HCM là nồi cơm lớn và chính yếu của
cả nước, cấp lãnh đạo ở đây không muốn mất cơ hội trục lợi, nên cứ khư
khư bằng việc cấm đoán.
Mà ngay tại Hà Nội cũng không tránh khỏi chuyện cát cứ, hay nói như
ngôn ngữ "nhà nghề”, họ đang chạy đua quyền lực. Chỉ hai ngày sau khi
Sở VH,TT&DL Hà Nội không cấp phép cho live show Chế Linh thì Cục
Nghệ thuật Biểu diễn (Bộ VH,TT&DL) cho phép được công diễn vào đúng
thời gian và địa điểm đã bán vé. Mà nói như ông Nguyễn Thành Nhân (Phó
Trưởng phòng quản lý, Cục Nghệ thuật Biểu diễn) thì:"Việc Sở
VH,TT&DL không đồng ý tiếp nhận chương trình biểu diễn Live show ca
sĩ Chế Linh khi khán giả đã mua vé là gây ảnh hưởng tới quyền lợi của
khán giả. Thậm chí, đẩy vấn đề đi xa hơn, nhiều luồng dư luận cho rằng:
chính quyền Hà Nội không cấp phép cho ca sĩ Chế Linh. Tất nhiên, đó là
một sự hiểu lầm. Bởi thực tế, Cục Nghệ thuật Biểu diễn và cơ quan chức
năng đã cho phép ca sĩ Chế Linh tham gia biểu diễn nghệ thuật trong các
chương trình do công ty Bích Ngọc tổ chức từ 15/10-31/12/2011”.
Ông này nói thêm:"Tôi khẳng định quan điểm, sai đến đâu, phạt
đến đó. Sau đêm diễn 12/11, chắc chắn cục và sở sẽ ngồi lại với nhau để
bàn cách xử công ty Bích Ngọc. Chuyện này không thể bỏ qua. Nhưng có
điều, Sở VH,TT&DL Hà Nội hơi… vội vàng. Nghị định 75 quy định rõ,
nếu sai phạm về quảng cáo như lỗi Sở VH,TT&DL Hà Nội bắt công ty
Bích Ngọc thì chỉ xử phạt hành chính, không được hủy giấy phép. Chúng
tôi nắm quá rõ các quy định này. Nhưng nếu xử họ, chúng tôi sẽ bắt những
lỗi khác cơ. Còn lúc này, vì lợi ích chung, phải để chương trình diễn
ra…”.
Kết quả của những lùm xùm và căng thẳng này đẩy Chế Linh đến mức
đột quỵ nhẹ, phải nhập viện cấp cứu vào sáng 19/11/2011 – show diễn đánh
dấu 30 năm rời xa quê hương và trở lại, tí xíu nữa là lấy mạng của
chính ca sĩ.
Sau khi Chế Linh đột quỵ, thì theo tin hành lang từ một nhân viên
văn phòng của UBND TP.HCM, vào khoảng 14h cùng ngày, giấy phép cho live
show này đã được thông qua về mặt nguyên tắc, khi mà vé đã được trả lại
hơn 70% tại Nhà hát Hòa Bình và ca sĩ thì không còn sức để hát nữa.
Trống đánh xuôi kèn thổi ngược, mới chiều 18/11 thì UBND và sở ra thông
báo không cấp phép tiếp nhận, gần một ngày sau lại có giấy phép? Vậy
chuyện gì đang xảy ra vậy?
Rồi cũng trong tháng 11/2011, các phiên họp và đối chấp ở quốc hội
Việt Nam cũng cho thấy chuyện cát cứ này. Việc Bộ trưởng Đinh La Thăng
tỏ ra mạnh tay trong việc xử đồng nghiệp sai phạm là tốt, nhưng việc cấm
chơi golf (một bề nổi của vô số sai phạm, lũng đoạn) đã bị các bên cho
là tùy tiện, lạm quyền. Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Lê Mạnh Hà cho rằng: "đây
là một quyết định không phải vô lý mà là vi phạm pháp luật. Lãnh đạo là
phải thượng tôn pháp luật, không được hành xử tùy tiện”. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thái Bình thì nói với báo Tuổi trẻ tại hành làng quốc hội: "Tôi
nghĩ cán bộ, công chức trước hết thực hiện theo đúng Luật Cán bộ, công
chức. Nếu người ta không vi phạm Luật Cán bộ, công chức và pháp luật về
lao động, không chơi golf trong giờ hành chính thì không nên cấm”.
"Ở đây chúng ta ghi nhận sự năng nổ, nhiệt tình của lãnh đạo
mới, nhưng nhiệt tình cũng cần có sự hiểu biết quyền của mình và quyền
của cán bộ công chức, viên chức thuộc (dưới) quyền của mình. Nếu không
sẽ là sự sai phạm, là tác động tiêu cực gây ra hậu quả xấu. Gần đây, có
một số hiện tượng lệch chuẩn của một số cán bộ lãnh đạo mới được bổ
nhiệm”, tiến sĩ Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) khẳng định.
"Theo tôi, khi đã dùng từ ‘cấm’ thì phải theo quy định của pháp
luật. Ví dụ đảng viên, công chức có quy định riêng, vì cấm liên quan
đến quyền con người thì Hiến pháp cũng đã quy định. Những quyền cơ bản
của con người thì phải được tôn trọng và phải trên cơ sở pháp luật, tức
luật Quốc hội chứ văn bản cấp thấp như bộ trưởng là không được”, TS Đinh Xuân Thảo (Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp của quốc hội) tái khẳng định.
Ở đây tôi không bàn vị nào nói đúng, vị nào sai, bởi ở Việt Nam
đúng sai đã là chuyện vô chừng. Bởi nếu nhà cầm quyền Việt Nam mà còn
tôn trọng chuyện đúng sai thì đã không có những hành xử như thời gian
qua. Đơn cử, phần lớn tù nhân lương tâm bị nhốt là vì chính phủ không
tôn trọng hiến pháp – cái được cho là đúng cao nhất hiện nay.
Đó là chưa nói, rất nhiều quyết định sai rõ ràng tại Việt Nam nhưng
đang được áp dụng như đúng, có điều những văn bản "nổi trội” như "cấm
chơi golf” hay "vây lưới bắt… người vi phạm giao thông” để người dân lên
tiếng thì còn hơi ít.
Nguyên tắc của nhiều văn bản dưới luật tại Việt Nam được ban hành
theo kiểu, cứ đưa ra, mâu thuẫn hay chống lại hiến pháp cũng không sao,
nếu bị dư luận phản đối nhiều quá thì lại thụt vào. Ví dụ như hồi
13/01/2003, khi Bộ Công an ra thông tư 02 về việc quy định mỗi người chỉ
được đăng ký 1 xe máy, rõ ràng trái với hiến pháp và pháp luật. Thông
tư này bị dân tình phản đối nhiều quá thì đến 22/11/2005, Bộ Công an lại
có thông tư 17/2005/TT hướng dẫn về việc bỏ quy định mỗi người chỉ được
đăng ký 1 xe môtô, 1 xe gắn máy.
Nhiều khi một thông tư, nghị định, nghị quyết… khi ra đời đã bị
sai, nhưng nếu người dân không phản đối thì nó vẫn được áp dụng lâu dài.
Và hiệu quả nhất với trường hợp công dân bị đưa ra tòa, thì có thể bị
ép tội từ vô số những văn bản dưới luật như thế này.
Vấn đề chính là khi những văn bản này "âm thầm” đi vào đời hay được
chống đỡ bởi bộ máy quyền lực phía sau, thì rất khó bị xóa bỏ. Bộ
trưởng Đinh La Thăng vẫn kiên quyết với "quy định nội bộ” của mình vì
dường như ông đang cảm nhận được trọn vẹn quyền lực bảo kê sau lưng
(?!).
Chính vì vậy, việc cát cứ ngày một nhiều từ các cơ quan quyền lực ở
Việt Nam hiện nay có thể được giải thích từ sự ưu thích dùng luật rừng.
Bởi luật rừng thường dễ được "soạn” và dễ đáp ứng với nhu cầu của một
nhóm người hay "đại ca” nào đó.
Một nhà nước thượng tôn pháp luật hay nhà nước pháp quyền thực sự, có lẽ còn là giấc mơ xa vời của Việt Nam.
|