Tờ
báo The Age của Úc loan tin công ty Securency đã hối lộ cho con trai
của Lê Đức Thúy, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam để thắng
hợp đồng in tiền polymer cho Việt Nam. Mặc Lâm phỏng vấn nhà báo Lưu
Tường Quang tại Sydney để biết thêm chi tiết.
AFP
Ông Lê Đức Thúy nguyên Thống đốc Ngân Hàng nhà Nước Việt Nam từ năm 1999 cho tới năm 2007
Vụ hối lộ quan chức VN lại bùng nổ ở Úc
Mặc Lâm: Tờ báo The Age vừa tung ra một tin mới về vụ hối lộ
in tiền polymer mà Việt Nam bị cho là có dính líu trực tiếp, xin anh
cho biết thêm chi tiết về dư luận của báo chí Úc trước vụ này ra sao? Lưu Tường Quang:
Trên tờ báo The Age ở Melbourne và tờ báo Sydney Morning Herald ở
Sydney từ tháng 5 năm 2009 cho tới bây giờ tức là một khoảng thời gian
khá dài, nhưng mới ngày hôm qua thì hai ký giả Nick McKenzie và Richard
Baker đã đưa ra cáo buộc rất mới mà lần này cái cáo buộc tham nhũng này
nó liên hệ trực tiếp tới ông Lê Đức Thúy nguyên Thống đốc Ngân Hàng nhà
Nước Việt Nam từ năm 1999 cho tới năm 2007.
Mới ngày hôm qua thì hai ký giả Nick McKenzie và Richard Baker đã đưa
ra cáo buộc rất mới mà lần này cái cáo buộc tham nhũng này nó liên hệ
trực tiếp tới ông Lê Đức Thúy nguyên Thống đốc Ngân Hàng nhà Nước Việt
Nam từ năm 1999 cho tới năm 2007
Nhà báo Lưu Tùng Quang, Australia
Trong cáo buộc này nêu đích danh ông Lê Đức Thúy và cho rằng ông Thúy
nhận tiền từ quỹ đen của Securency để trả tiền học cho con ông Thúy
theo học tại một viện đại học bên Anh Quốc.
Điều
này là một điều mới mẻ và đây cũng là lần đầu tiên mà những vần đề liên
hệ tới Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam làm hai ký giả Úc và tờ báo The Age
đã nêu đích danh ông Lê Đức Thúy. Trước đây ông này đã được nhắc tới
nhiều lần nhưng chỉ nhắc tới trong cái khung cảnh ông Lương Ngọc Anh và
ông Lê Đức Ninh là con trai của ông Thúy, là hai người làm việc dưới
chức
Tiên đồng polymer. RFA file
vụ Tổng giám đốc và giám đốc trong công ty phát triển Công Nghệ Việt Nam gọi tắt là CFTD.
Con
trai ôngThúy có liên hệ môi giới cho Securency của Úc cho nên trong quá
khứ thì ông Lê Đức Thúy đã được nêu lên như một người có thể có những
liên hệ gián tiếp chấp thuận cho công ty Securency được cái hợp đồng in
tiền polymer cho Việt nam.
Trong quá khứ thì ông Lê Đức Thúy đã được nêu lên như một người có thể
có những liên hệ gián tiếp chấp thuận cho công ty Securency được cái
hợp đồng in tiền polymer cho Việt nam. Bây giờ chính ông Lê Đức Thúy bị
nêu đích danh đã nhận hôi lộ cho nên quan trọng là ở chỗ đó.
Bây giờ chính ông Lê Đức Thúy bị nêu đích danh đã nhận hôi lộ cho nên quan trọng là ở chỗ đó.
Sự im lặng khó hiểu của Securency và Việt Nam
Mặc Lâm: Thưa anh sau khi bài báo phát hành thì ban giám đốc
của công ty Securency có phản ứng như thế nào? Họ có họp báo phủ nhận
hay đưa ra những bằng chứng gì để chống lại những cáo buộc này hay
không? Lưu Tường Quang: Thưa anh theo tờ báo The Age thì
ngày hôm qua thì Securency đã không chính thức lên tiếng và cũng tờ báo
này theo một cách riêng, thầm lặng công ty Securency đã cải chính là
không làm việc này. Tôi không hiểu lý do tại sao mà họ không cải chính
một cách chính thức. Có lẽ Securency đã và đang được cảnh sát liên bang
Úc điều tra vì lý do đó nên họ không công bố một cách công khai.
Tuy rằng hãy còn sớm để có thể có một cái nhìn rõ rệt tương đối chính
xác nhưng mà sự im lặng của Securency cũng như sự im lặng cho tới ngày
hôm nay của ông Lê Đức Thúy và của Việt Nam là một điều có thể là khó
hiểu.
Không có nghĩa là họ đã phạm tội hoặc là họ không phạm tội vì những cáo
buộc này phải được chứng minh trước tòa án. Nhật báo The Age và hai ký
giả Nick McKenzie và Richard Baker thì họ có nhiều cố vấn luật pháp và
tờ The Age cũng như tờ Sydney Morning Herald sẽ không phổ biến vụ này
nếu họ không có bằng chứng công khai hoặc không có những cố vấn chi
tiết về phương diện pháp lý từ những luật sư của họ. Vì lý do này tôi
cho rằng Nick McKenzie và Richard Baker đã có trong tay nhiều bằng
chứng.
Trong
quá khứ họ đã có nhiều bằng chứng và họ đã chuyển những bằng chứng đó
đến cảnh sát liên bang Úc để mở cuộc điều tra. Tuy rằng hãy còn sớm để
có thể có một cái nhìn rõ rệt tương đối chính xác nhưng mà sự im lặng
của Securency cũng như sự im lặng cho tới ngày hôm nay của ông Lê Đức
Thúy và của Việt Nam là một điều có thể là khó hiểu.
Trong xã hội dân sự có những cơ quan truyền thông độc lập thì những
người bị tố cáo nêu dích danh thường thường có quyền trả lời. Thế nhưng
tại Việt Nam cho tới bây giờ, chính quyền cũng như những cá nhân như
ông Lê Đức Anh, Lê Ngọc Minh và ông Lê Đức Thúy đều im lặng.
Trong xã hội dân sự có những cơ quan truyền thông độc lập thì những
người bị tố cáo nêu dích danh thường thường có quyền trả lời. Thế nhưng
tại Việt Nam cho tới bây giờ, chính quyền cũng như những cá nhân như
ông Lương Ngọc Anh, Lê Đức Ninh và ông Lê Đức Thúy đều im lặng. Những
thái độ đó có thể có lý do nhưng tôi không nghĩ rằng cái lý do đó sẽ
tồn tại mãi mãi. Đến một lúc nào đó thì những cáo buộc này sẽ được
chứng minh trước tòa án. Mặc Lâm: Trong trường hợp Việt Nam từ chối hợp tác với Úc thì nước này sẽ viện dẫn vào đâu để thuyết phục thưa anh? Lưu Tường Quang:
Chúng ta cũng nên nhớ rằng Úc cũng như Việt Nam đã ký vào Công
ước chống tội phạm, chống tham nhũng trong thương mại cho nên
vì lý do đó chẳng những Úc điều tra mà chính Việt Nam cũng
phải điều tra nữa. Mặc Lâm: Theo tin tức thì Malaysia
đã từng hợp tác với Úc trong cuộc điều tra công ty Securency vì công ty
này cũng in tiền polymer cho Malaysia, theo anh thì Việt Nam có nên
tuân theo thông lệ quốc tế này hay không? Lưu Tường Quang: Hồi tháng 10 năm 2010 cảnh sát liên bang Úc đã hợp tác với Ủy ban Chống tham nhũng của Malaysia và
Tiền polymer. RFA file
cảnh sát của Anh quốc đã mở cuộc điều tra bố ráp tại Melbourne, Kuala
Lumpur, London và hợp tác với cả Madrid Tây Ban Nha nữa để tìm bằng
chứng.
Malaysia, thành viên của ASEAN cũng như Việt Nam, cũng có những liên hệ
với Securency và nhờ công ty này in tiền polyme như Việt Nam, thì tại
sao Malaysia lại có phản ứng tích cực hợp tác với cảnh sát Úc để tìm
những thủ phạm mà Việt Nam cũng trong tình trạng tương tự như vậy lại
hoàn toàn im lặng không có hành động gì cụ thể.
Một quốc gia như Malaysia, thành viên của ASEAN cũng như Việt Nam, cũng
có những liên hệ với Securency và nhờ công ty này in tiền polyme như
Việt Nam, thì tại sao Malaysia lại có phản ứng tích cực hợp tác với
cảnh sát Úc để tìm những thủ phạm mà Việt Nam cũng trong tình trạng
tương tự như vậy lại hoàn toàn im lặng không có hành động gì cụ thể.
Vụ tai tiếng ODA của Nhật và vụ tiền Polymer của Úc
Mặc Lâm: Việt Nam đã từng có một vụ án liên quan đến nước ngoài
là vụ CPI tức vụ công ty tư vấn Thái Bình Dương hối lộ để thắng gói
thầu trong dự án đại lộ Đông Tây mà kết quả là Huỳnh Ngọc Sĩ lãnh án
chung thân. Theo anh thì Securency của Úc và tham nhũng ODA của Nhật
có thể giải quyết giống nhau hay không? Và nếu không thì tại sao? Lưu Tường Quang:
Đây là câu hỏi rất hay, nêu ra hai trường hợp để chúng ta có thể so
sánh, tuy nhiên tôi có thể phân biệt như thế này. Về vấn đề liên quan
tới Nhật tới ODA tham nhũng trực tiếp tới số tiền người đóng thuế Nhật
Bản do chính nhân dân Nhật viện trợ cho Việt Nam. Đấy là một sự liên hệ
chính thức giữa chính phủ với chính phủ.
Securency trên nguyên tắc là một công ty tư, không phải là một công ty
của chính phủ theo cái nghĩa đây hoàn toàn là vấn đề thương mại cho nên
vì lý do đó nên có sự khác biệt rõ rệt về vụ tham nhũng liên hệ đến số
tiền viện trợ của Nhật. Do đó cái áp lực từ chính phủ Úc sẽ không mạnh
mẽ bằng áp lực của chính phủ Nhật đối với Việt Nam
Securency tuy là một công ty con của ngân hàng trữ kim Úc nhưng
Securency trên nguyên tắc là một công ty tư, không phải là một công ty
của chính phủ theo cái nghĩa đây hoàn toàn là vấn đề thương mại cho nên
vì lý do đó nên có sự khác biệt rõ rệt về vụ tham nhũng liên hệ đến số
tiền viện trợ của Nhật. Do đó cái áp lực từ chính phủ Úc sẽ không mạnh
mẽ bằng áp lực của chính phủ Nhật đối với Việt Nam. Mặc Lâm:
Nếu không còn cách nào thuyết phục, chính phủ Úc có thể áp lực chính
phủ Việt Nam phải nhập cuộc bằng ngoại giao thay vì luật pháp, theo anh
thì khả năng này có thể xảy ra hay không? Lưu Tường Quang:
Trong trường hợp chính phủ Úc muốn làm áp lực với Việt Nam thì chính
phủ Úc có thể áp lực trên căn bản cả hai đều là thành viên của công ước
chống tham nhũng, chống hối lộ. Điểm thứ hai là Úc và Việt Nam có những
quan hệ song phương khá tốt đẹp. Chúng ta còn nhớ trong thời kỳ cấm vận
của Hoa Kỳ thì chính Úc đã vận động Hoa Kỳ một cách tích cực để cho Hoa
Kỳ thay đổi chính sách khi liên hệ với Việt Nam.
Securency trên nguyên tắc là một công ty tư, không phải là một công ty
của chính phủ theo cái nghĩa đây hoàn toàn là vấn đề thương mại cho nên
vì lý do đó nên có sự khác biệt rõ rệt về vụ tham nhũng liên hệ đến số
tiền viện trợ của Nhật. Do đó cái áp lực từ chính phủ Úc sẽ không mạnh
mẽ bằng áp lực của chính phủ Nhật đối với Việt Nam
Mặc Lâm: Anh có nghĩ là còn một con đường nào khác có thể
giúp cho nước Úc tiếp cận, điều tra và truy tố người nhận hối lộ mãi
tận Việt Nam khi mà hàng rào che chắn cho quan chức tham nhũng được xem
là kiên cố nhất thế giới vẫn tỏ ra vô cùng hiệu quả thưa anh?
Lưu Tường Quang:
Cho tới giờ phút này vấn đề tham nhũng liên hệ tới Securency, liên hệ
tới ông Lê Đức Thúy nguyên thống đốc Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam. Lê
Đức Ninh con trai Lê Đức Thúy và tới ông Lương Ngọc Anh mà đựơc người
ta coi là đại diện cho bộ Công an là những vấn đề mà Úc đã theo dõi
trên căn bản chuyên môn của cảnh sát liên bang chưa phải là cuộc điều
tra của quốc hội, một cuộc điều tra tư pháp chính thức, tôi nghĩ trong
tương lai không xa chính phủ úc sẽ yêu cầu công an Việt Nam giúp tìm
kiếm thêm những tài liệu hay phỏng vấn những nhân vật cần điều tra.
Chúng
ta còn nhớ rằng hồi đầu năm 2010 Úc và Việt Nam đã khánh thành trung
tâm gọi là Trung tâm Hợp tác Điều tra tội phạm xuyên quốc gia trụ sở
tại Sài Gòn cho nên tôi nghĩ đây có thể là một phương thức có thể giúp
hai bên hợp tác trong vấn đề điều tra này. Tất nhiên việc công an Việt
Nam điều tra chính xác khách quan nó có thể bảo đảm hay không là một
vần đề khác. Mặc Lâm: Xin cám ơn nhà báo Lưu Tường Quang về thời gian anh dành cho chúng tôi ngày hôm nay.